Ինչպես չհիասթափվել

Թվում է՝ մարդկային հարաբերություններում պետք է ամեն ինչ լինի շատ ավելի պարզ ու հասկանալի, քանզի մարդիկ բանական էակներ են և կարողանում են իրենց զգացմունքներն ու զգացողությունները, ցավն ու երջանկությունն արտահայտել բառերով, սակայն ամեն ինչ շատ ավելի բարդ է, քան կարելի է պատկերացնել: Հիասթափությունը, վիրավորանքն, անտարբերությունն ու չգնահատված լինելը, ինքնաիրականացման ուղում առկա այլ խոչընդոտները իսկական փորձություններ են, որ հաճախ հայտնվում են առօրյայում: 

Այստեղ առանձնացրել եմ հիմնական այն խորհուրդները, որոնք կհեշտացնեն յուրաքանչյուրի կյանքը և թույլ կտան խուսափել հիասթափություններից:

1. Դիմացինին ընդունեք այնպիսին, ինչպիսին նա կա:

Մարդիկ իդեալական չեն, շատ դեպքերում նրանք նույնպես կարող են սխալվել կամ թերանալ: Հիշե´ք, դուք նույնպես կարող եք սխալվել, անգամ այն դեպքում, երբ միանշանակ վստահ եք ձեր ճիշտ լինելու հարցում: Ճշմարտությունը մեկն է, սակայն նրան տանող արահետները տարբեր են, առավել ևս երբ այդ ճշմարտությանը յուրաքանչյուրը նայում է այլ տեսանկյունից և տարբեր հայացքներով:

2. Խուսափեք  ձևավորել և ունենալ սպասումներ ու ակնկալիքներ:

Սպասումը հիասթափության ամենահիմնական պատճառն է: Հաճախ դիմացինը չգիտի, թե ինչ ես ակնկալում նրանից,  իսկ եթե սպասելիքներն ամեն դեպքում առկա են (հաճախ նաև անխուսափելի), ապա անհրաժեշտ է բարձրաձայնել դրանց մասին, լինել անկեղծ:

3. Մի գերագնահատեք և վերագրեք արժանիքներ, որոնք գուցեև չկան:

Սպասումների առաջացման պատճառներից հիմնականը, դիմացինին այնպիսի արժանիքների վերագրումն է, որոնք չկան, և նա դրանում որևէ մեղավորություն չունի: Յուրաքանչյուրս անհատականություններ ենք, և եթե ձեզ մոտ առկա է այս կամ այն արժանիքը, ապա դա դեռ բավարար պայման չէ, որ ձեր շրջապատում առկա մարդկանցից պահանջեք նույնը: Նրանք էլ կարող են ունենալ այլ արժանիքներ, որոնք այս կամ այն կերպ չեն դրսևորվում ձեզ մոտ: 

4. Եղեք վստահ նրանում, որ միշտ էլ կգտնվեն մարդիկ, որ չեն համաձայնվի ձեզ հետ:

Պատկերացրեք՝ որքան միօրինակ կլիներ աշխարհը, եթե այն լիներ սև ու սպիտակ, կամ եթե բոլորը անվերապահորեն համաձայնվեին ձեզ հետ: Յուրաքանչյուր այլ կարծիք ու տեսակետ յուրօրինակ օգնություն է սեփական կարծիքի ձևավորման կամ գուցե նաև դրա հերքման և ճիշտ կարծիք ձևավորելու հարցում: Միշտ պատրաստ եղեք լսել այլը, չէ՞ որ դուք կատարյալ չեք և կան մարդիկ, որոնք այս կամ այն հարցում առավել գիտակ են, քան դուք: Մի շտապեք ձեզ հակառակվողներին թշնամի կոչել, այլ պարզապես փորձեք լսել նաև նրանց կարծիքը:

5. Ոչ բոլորն են պարտավոր հասկանալ ձեզ:

Ինչպես վերը նշեցի, ամեն ոք յուրօինակ է ու առանձնահատուկ, այնպես որ մի սպասեք, որ դիմացինը կհասկանա ձեզ այնպես, ինչպես որ դուք ուզում եք, առավել ևս եթե այդ ամենն արտահայտվում է ոչ թե բառերով, այլ վերաբերմունքով: Բացատրեք ամեն ինչ հնավորինս պարզ ու հստակ, եթե ոչինչ չի ստացվում, ապա պետք չէ ժամանակ վատնել, հիասթափվել և նեղսրտել, ձեր դիմացինը գուցե դեռ շատ սովորելու կարիք ունի...

6. Նվիրվեք, բայց ոչ ամբողջ հոգով:

Նվիրվել կարող եք ամենահարազատ ու մտերիմ մարդկանց, բայց անգամ այս դեպքում շատերի մոտ առաջանում է պատնեշ, երբ գիտակցում են, որ իրենք նվիրվել են ամբողջ հոգով, իսկ իրենց՝ ոչ այդքան: Մի բարդացրեք կյանքը՝ փորձելով չափել դիմացինի «հոգին»: Յուրաքանչյուրիս մոտ հոգու արժեքն այլ է, առավել ևս  նվիրվելու չափանիշներն ու սանդղակները:

7. Ամեն  անգամ մի հասեք օգնության, եթե ձեզ չեն խնդրել:

Մարդկանց պետք է օգնել, սակայն կարևոր է իմանալ, թե երբ և ինչպես: Սովորաբար մեր օգնությունը մարդկանց զրկում է խոչընդոտը ինքնուրույն հաղթահարել սովորելուց: Պարզապես նրանց ցույց տվեք՝ ինչպես, և թողեք որպեսզի նրանք ինքնուրույն կատարեն: Այլ դեպքերում օգնեք, երբ նրանք դիմեն, հակառակ դեպքում ձեր քայլը կդիտվի պարտավորություն, որը պետք է միշտ անեիք և անեք, իսկ երբ մի օր ձեր օգնության հարցում «թերանաք», նրանք ոչ թե շնորհակալություն կհայտնեն մինչ այդ արած ամենի համար, այլ կվիրավորվեն, որ դուք չարեցիք ձեր աշխատանքը ինչպես հարկն է:

8. Ձեզ չի հիշում և կարճ ժամանակ անց մոռացել է :
Հույսեր մի փայփայեք, որ կհիշի: Ահա նորից սպասումը, սպասում եք, որ կգրի, կզանգահարի կամ կայցելի ձեզ: Մի նեղսրտեք, այլ պարզապես բաց թողեք նման մարդկանց: Իհարկե դժվար է նման կտրուկ բաժանումը, հատկապես երբ դուք նրան ձեզ մտերիմ եք համարել, սակայն որքանով եք վստահ, որ մտերմության այդ զգացողությունը երկկողմանի է եղել: Տալով նրան «ազատություն»՝ կպարզեք, արդյո՞ք այնքան կարևոր եք ու նշանակալի, թե պարզապես ծանոթի կարգավիճակում եք: Արդյունքում կանեք հետևություններ, որոնք միանշանակ պետք կգան հետագա հարաբերությունների զարգացման, ինչպես նաև այլոց ձեզ մտերիմ համարելու հարցում:

Թեպետ այս բոլորը կօգնեն, սակայն հուսահատությունից ու հիասթափությունից բացարձակապես զերծ մնալ հնարավոր չէ: Այնպես որ ամեն անգամ հիասթափությունից հետո մտածեք, որ դուք հոգով դեռ երիտասարդ եք և ունակ հաղթահարելու այդ ամենը, իսկ այս մեկը մի փորձություն էր, որը հաղթահարելով ավելի ուժեղ կդառնաք...

Հոգու աշխարհներ

Որքա՜ն շատ են նրանք, որ պատրաստ են լքել հենց այն պահին, երբ նրանց կարիքն ամենաշատն ունես: 

Նրանք հեռանում են լուռ ու գլխիկոր, հաճախ առանց ցտեսություն ասելու, թողնում քեզ մեն-մենակ ու մոռանում, որ դու նրանց չէիր թողնում, երբ օգնության կարիք ունեին... Շատերը նման մարդկանց համարում են ոչ ճակատագրական՝ իրենց փարատելով, որ նրանք արժանի չեն իրենց, ոմանք հիասթափվում են, ոմանք փորձում մոռանալ, բայց յուրաքանչյուրի հոգում կործանվում է մի աշխարհ, որ կոչվում է ընկերություն, սեր, բարություն: Շատերն էլ սիրում են կրկնել՝ ժամանակը մոռացնել կտա կամ կփարատի վերքերը, սակայն ժամանակը կործանված ընկերության, սիրո ու բարության աշխարհի ավերակները վերականգնել չի կարող, այլ միայն փոշով կպատի դրանք: 

Առավել բարդ է անկեղծ ու շիտակ մարդկանց դեպքում, նրանք նվիրվում են ողջ հոգով և միամտաբար կարծում, թե բոլորն էլ իրենց պես պետք է վարվեն: Միամտությունից բխող մեծագույն սխալը. մարդկանց մեծամասնությունը առաջնորդվում է անձնական շահով և ոչ ավելին: Նրանք կլինեն կողքիդ, քանի դեռ նրանց պետք է, իսկ վաղը հեշտությամբ կմոռանան ամենն ու կգտնեն մի նոր օգնության աղբյուր՝ թողնելով դիմացինի հոգում ավերակներ, որոնք երկար ժամանակ չեն վերակառուցվի, իսկ ոմանց մոտ այլևս երբեք չի վերակառուցվի ու ժամանակի ընթացքում ավերակները կպատվեն փոշու հաստ շերտով: Այդժամ նրանք ևս մոռանում են՝ ինչ է ընկերությունն ու անկեղծությունը, նրանք դառնում են մյուսների պես...

Միայն քչերին է հաջողվում այդ ամենը դիտարկել կյանքի փորձություն ու կործանված աշխարհների վրա կառուցել նորերը, ավելի ամուր հիմքով, առավել մեծ ու շքեղ: Նրանք անհատականություններ են, որ չեն կորցնում իրենց յուրահատկությունը՝ պատրաստակամ լինելով կրկին հասնել օգնության՝ չսպասելով փոխադարձ նման վերաբերմունքի, չունենալով սպասելիքներ և ակնկալելով չհիասթափվել նորից... Եվ ահա այդժամ հայտնվում են իրենց նմանները, մարդիկ, որոնք նույն կերպ են մտածում և իրենց հոգում կերտած աշխարհները կարողացել են նորից վերականգնել արդեն առավել ամուր: Նման բարեկամ հոգիները երբեք չեն մնում միայնակ, նրանք գտնում են իրենց նմանին, նրանք այն ընկերներն են, որ չեն առաջնորդվում շահով, նրանք հարազատ են հոգով, և նման՝ յուրաքանչյուրի հոգում կերտած ընկերության, սիրո ու բարության պատերացումների կերտած աշխարհներով...